Feira do queixo e do mel da casa
Unha sobremesa lendaria en As Neves
A tradición do queixo As Neves remóntase ao Medieval. Os veciños, segundo os primeiros testemuños escritos do século XII, entretiveron con este delicioso produto aos peregrinos da cidade ruta entre Portugal e A Franqueira, hoxe coñecido como Sendeiro dos Frades. No ano 2013 o Concello conseguiu que se declarase a feira desta sobremesa aderezada con mel de O Condado Festa de Interese Turístico en Galicia. O Venres Santo máis de 12.000 persoas reúnense para degustalo.
A combinación de queixo cottage e mel deu lugar a unha sobremesa exquisita de calidade suprema que che fai vir probalo miles de comensais, a maioría procedentes de Galicia e do norte de Portugal, no festival que se celebra cada ano en As Neves desde 1991. Pola mañá sérvese este manxar, xunto con outros produtos artesanais, na praza central desta localidade, e únense ao evento tanto establecementos hostaleiros como tendas de alimentación, no que non faltan actuacións musicais.
Fabricación artesanal
Hoxe a sociedade cooperativa empaqueta dezaseis toneladas de queixo cottage (e dez mel), utilizando só leite de vaca producido en Galicia e fermentos lácticos sen conservantes nin estabilizadores.
A degustación comeza ao mediodía e o queixo da casiña sérvese en potas conmemorativas de barro. Os asistentes acompañan o produto con como viños Neves, para escoller entre brancos (albariños e condado de Tea) e vermellos (Rubios). A comarca do Condado ofrece excelentes condicións, con terrazas soleadas cubertas polo vento do norte, para o cultivo de albariño, loureiro, treixadura, cabo, espadeiro e retinto.
A Feira do Queixo e do Mel de Cottage comezou a súa andaina hai 26 anos, coa colaboración entre o Concello e a Asociación Muller Rurais. Esta alianza continuaría ata 2002, ano no que o Sociedade Cooperativa Agraria Condado-Paradanta, nacido en 1996 precisamente como consecuencia deste suceso. Cariño incluíuse na festa da exaltación, agora organizada polo Consello das Neves, como complemento ideal para o queixo cottage.
O queixo cottage facíase no pasado maneira artesanal nas casas dos veciños das parroquias montañosas de As Neves: Cerdeira, Batalláns e San Xosé de Ribarteme, onde había extensos pastos que servían de alimento para o gando. O leite cru de vaca e cabra colocábase nunha pota preto do lareira. Cando se quentaba, espolvoreábase o callo natural e o leite movíase e despois deixábase repousar un día. Unha vez colocado, colocábase en bolsas de liño para retirar o soro de leite, e despois baleiraba a bolsa e amasábase para darlle un aspecto homoxéneo e cremoso. Despois de picalo, envolveuse en follas de vexetais.
No Século XII xa hai testemuños da produción de queixo cottage, e co paso do tempo o produto foi comercializado, primeiro como moeda e despois con remuneración económica.
O mel, pola súa banda, é abundante nas comarcas do Condado e A Paradanta, onde hai unha gran variedade de plantas de mel como breixo, eucalipto, zarza e castiñeiro. As abellas extraen deles o néctar co que fan mel. Antigamente construíronse colmeas a partir dos sobreiras da zona. O modernización permitiunos aumentar a produción e comezar a comercializar este excelente produto.
A parella entre o queixo cottage e o mel deu lugar a un sobremesa lendaria. O Venres Santo é a data ideal para probalo en As Neves.