Castros A antiga casa dos galegos

Situado en a impresionante enclave no alto dun monte da vila mariñeira da Guarda, na confluencia da ría río Miño e o Atlántico, atópase o impresionante castro de Santa Trega, cuxo período de ocupación esténdese dende o século IV a.C ata o século I.

O lugar tiña un forte compoñente estratéxico e simbólico, xa que nas súas ladeiras hai un bo número de gravados rupestres da Idade do Bronce. Despois de sucesivas escavacións, sábese que a súa extensión supera as 20 hectáreas, aínda que na actualidade só son visibles catro sectores: o barrio norte ou Calvo, o barrio central ou Mergelina, a porta sur e varias cabanas na parte superior.

As primeiras referencias escritas a este xacemento aparecen na segunda metade do século XIX e inclúen toda unha serie de achados pezas arqueolóxicas ocasionais espalladas polo monte, dende o alto ata a beira do río Miño. Un destaca estatuilla bronce atopado en 1860 representando a Hércules.

O xacemento arqueolóxico desde A Lanzada, en Sanxenxo polo mar nun lugar de extraordinaria beleza, tivo un período de ocupación moi extenso durante o cal se lle deu diversos usos. O fases máis significativas son os da cidade galega (s. V-II ane), a fábrica de salgadura (s. III-II a.C.), ocupación romana e necrópole(s. I-III), a pequena igrexa e necrópole(s. IV-V) e a(s) fortaleza(s. XI-XV).

Como outros antigos asentamentos do Bronce Final na costa, A Lanzada aínda está habitada na Idade do Ferro, pero cunha peculiaridade: non hai constancia de fortificación, que lle dea singularidade única no noroeste da península. A súa extensión é considerable e representaba a emporia comercial de longa duración que continuou medrando ao longo dos séculos e a introdución do noroeste peninsular nos circuítos comerciais do mundo antigo.

O elemento máis coñecido dos documentados é o extensa necrópole, excepcional para o bo estado de conservación dos ósos. Na Idade Media a ocupación do espazo desprazouse cara á punta do cabo, onde no século XI se construiría fortaleza para defender a costa das incursións sarracenas e normandas.

Como o castro de Santa Trega, o período de ocupación do Facho foi moi extenso, xa que a súa vida abarca dende o século VIII a.C ata o século IV ou V. Este sitio coroa a parte superior da montaña do mesmo nome en Cangas, un lugar con vistas espléndidas ás Illas Cíes e á Costa da Vela.

O Facho é un sitio único, coñecido internacionalmente por albergar a santuario da época romana no que se documentaron máis de cen de aras. Reúne estruturas de diversos períodos históricos e as súas particularidades son tales que plantexaron a posibilidade de que o universo relixioso reflectido nos intereses da época romana puidese recrear cultos de épocas anteriores.

Así, é posible que o xacemento da Idade do Ferro corresponda a un santuario no que se realizaban actividades carácter ritual.

Este xacemento do concello de Oia tamén se atopa en a entorno paisaxístico privilexiado e axúdanos a comprender a transición entre a Idade do Bronce Final e a Idade do Ferro. O seu período de ocupación abrangue o período comprendido entre os séculos X e VIII a.C.

Aquí unha rosa recinto fortificado cunha gran parede. No espazo exterior dos muros sitúase unha estación arte rupestre no que destacan os gravados de combinacións circulares incompletas unidas entre si.

Os motivos decorativos, excepcional en Galicia, son idénticos aos documentados na fase final do megalitismo en lugares como o Gavrinis dolmen, na Bretaña francesa. A Cabeciña está integrado nunha rede de castros imprescindibles para o intercambio de ideas e obxectos a principios do primeiro milenio a.C.

O Castro está situado nas inmediacións da actual zona portuaria de Vilagarcía de Arousa, nun lugar de dimensións importantes que antes estaba bañado polo mar. En Alobre poderemos entender como a proximidade dun medio ambiente foi a base da economía dese grupo humano. Neste caso, a pesca sería unha parte moi importante da economía do castro. Este é un excelente exemplo para entender como funcionaban a maioría dos castros costeiros da provincia de Pontevedra.

Este asentamento foi estudado no século XIX por moitos expertos que datan a súa ocupación entre o século I a.C. e o século III. Os materiais documentados durante as campañas de escavación amosan fortes vínculos co mundo mediterráneo, especialmente co sur da Península Ibérica, a Península Italiana e as Illas Baleares, o que o converte nun lugar de excepcional patrimonio e interese científico.

Os restos metálicos son especialmente relevantes, sobre todo os de bronce, con máis de 400 exemplares.

O cidade fortificada desde Castrolandín, moi preto do centro do cidade termal de Cuntis, que se remonta a finais da Idade do Ferro, estivo habitada entre o século IV a.C. e o século I. As escavacións realizadas en 2004 documentaron a existencia de dezaoito estruturas de diversa cronoloxía, funcionalidade e número de plantas, das que se poden visitar dez.

O cidade tiña unha entrada escalonada e monumental defendida por dúas torres. No interior da croata ou acrópole distribuíronse diferentes estruturas, configurando unidades familiares con pequenos patios, escaleiras, almacéns e vivendas. No época romana o lugar está case completamente abandonado, quedando só unha casa en pé.

Na comarca do Salnés, inmerso na natureza, aparece o monte O Castro, en Ribadumia. O período de ocupación desta vila fortificada é entre o século VI a.C. e o século I. Os tres sectores abertos nas campañas desde 2011 permitiron atopar restos de construción castro coa peculiaridade de que eran totalmente diferentes.

No sector norte, unha zona habitacional composta por varias cabanas circular e oval; o central pódese considerar o zona artesanal, con vestixios de catro estruturas, unha delas relacionada co traballo metalúrxico; e no sector sur, un edificio rectangular interpretado como área de almacenamento debido á aparición de ánforas romanas. Nas catro campañas de escavación realizadas interviuse unha superficie de 4.800 metros cadrados e documentáronse 2.039 unidades estratigráficas máis de 100.000 pezas arqueolóxicas. O material máis abundante é a cerámica

Adxacente á praia do Carreiro, no Grove, atópase este importante xacemento arqueolóxico que goza dun vista privilexiada da ría de Arousa. Os datos obtidos durante as intervencións falan da presenza dunha fábrica de salgadura quizais relacionada cunha vila romana ou antes. Sobre os restos do asentamento romano levantáronse un edificio eclesiástico e unha necrópole funeraria. Finalmente instalouse unha torre e monumentalizáronse as estruturas, quizais en relación á vixilancia da ría de Arousa pola ameaza viquinga.

O interior da provincia de Pontevedra alberga un auténtico tesouro arqueolóxico en Campo Lameiro. Hai o castro de Penalba, nunha zona cunha gran concentración de gravados de arte rupestre, era orixinalmente un asentamento estable do Bronce Final cunha economía agrícola e de recolección. Na parte superior o Pedra da Serpe, un petróglifo asociado con rituais fertilidade. Nunha segunda fase construíuse o sistema defensivo da vila.

O castro da Troña é un cidade situado no concello de Ponteareas. Como moitos dos castros de Galicia, tivo o seu esplendor entre os séculos I e II a.C. Muralla, foxo e parapetos conforman o sistema defensivo desta vila. O sitio alberga trinta construcións de varios tipos: pódense ver construcións de planta circular, elíptica, cadrada e rectangular. No recinto destaca un importante petróglifo en posición heráldica coñecido como A Serpe de Troña, a gravado na cara vertical da rocha.

Tamén coñecido como Castro da Porteliña, A Subidá é un asentamento romanizado que sitúase temporalmente entre os séculos I e IV d.C. Hai máis de tres hectáreas de superficie delimitadas por un dobre muro. Atópase entre as parroquias de San Xurxo de Mogor e San.

Esta ladeira foi levantada nos anos oitenta, revelando varias casas circulares. En 2011 volvéronse a traballar no terreo para restaurar varias estruturas habitables.

No castro de Subidá hai moitos materiais documentados, pero os máis salientables son os relacionados coa metalurxia. Os colgantes, os crisols e outros materiais permítennos achegarnos a unha das actividades máis importantes da Idade do Ferro, non só no noroeste, senón en toda a Península Ibérica. O Museo de Pontevedra garda gran parte dos bronces situados.

A musealización de Toiriz pola Deputación de Pontevedra converteu o castro de Silleda en referencia cultural e turística patrimonio da provincia de Pontevedra. É un dos preto de 20 asentamentos da época castrexa que se coñecen neste concello da comarca de Deza.

O Castro de Toiriz, a partir da Idade do Ferro, está formado por dous recintos amurallados, unha case circular situada no alto do outeiro, na coroa (Eira dos Mouros) e outra, que se desenvolve nun nivel inferior xunto á anterior no lado sur e leste. Cara ao exterior deste último recinto aparece paralelamente un sistema defensivo composto por foxo e parapeto.

Dende o ano 2004 lévanse a cabo actuacións para a súa restauración e posta en valor e no ano 2006 créase o Colectivo para a Recuperación dos Castros de Toiriz, traballando na súa recuperación. A partir dos restos de cerámica que se atoparon, os arqueólogos estiman que a vila fortificada puido construírse arredor do século IV a.C. Ademais do seu valor patrimonial, os Castros de Toiriz son obxecto de numerosas lendas populares.